Hesperian Health Guides
Радиац буюу цацраг идэвх
HealthWiki > Орчны эрүүл мэндийн тухай > 16-аар бүлэг: Химийн хортой бодисны аюул > Радиац буюу цацраг идэвх
Радиац гэдэг нь нүдэнд үзэгдэхгүй энергийн хэлбэр юм. Нарны гэрэл гэх мэт зарим хэлбэрийн радиац нь хүнд сайнаар нөлөөлдөг. Гэвч зарим радиац нь ялангуяа уран зэрэг хүнд металлаас гаралтай радиац нь цацраг идэвхт хорыг үүсгэж, хорт хавдар, арьсны өвчин төрлхийн гажигуудыг үүсгэнэ. Цацраг идэвхт материалууд нь газар усыг олон үеийн турш хордуулна.
Ихэнх цацраг идэвх материалууд нь цэцгийн болон цэрэг дайны зориулалтаар хэргэлэгддэг. Зэвсэг үйлдвэрлээдэг туршдаг ашигладаг газрууд цэргийн бааз болон дайны бүс нутгуудад үүний хордлого хамгийн өндөр байдаг. Цэрэг дайны зориулалтаар ашигладаг цацраг идэвхт материалыг дахин ашиглаж бусад металлд ашигладаг. үүнийг мэдэхгүй авсан хүмүүс хорддог.
Цацраг идэвхт металлуудыг электроник түүний зарим салбарт хэргэлдэг ба энэ салбарт ажилладаг хүмүүс хордлого амархан авдаг. {{futurelink|Атомын цахилгаан станц ураны уурхай цөмийн хаягдлыг булдаг газруудад ажилладаг хүмүүс байнга хордож байдаг.
Радиацнаас болох өвчлөл
үүнээс уушигны хорт хавдар цус яс булчин гэдэс дотор хоол боловсруулах системийн янз бүрийн өвчлөл үүснэ.
Хамгийн хурц радиацын хордлого нь цацраг идэвхтэй газар удаан хугацаанд бага багаар байнга өртөж байснаас болдог. Урааны уурхайн ажилчид олон жил ямарч өөрчлөлтгүйгээр ажиллаж болно. Хэдэн жилийн гэвч тэд хорт хавдар болон цацраг идэвхтэй холбоотой өвчин тусдаг.
Цацраг идэвхт пуужингийн хошууг хадгалж хамгаалж байдаг цэргүүд мөн дайны талбарт байнгын зэвсэг дунд амьдарч байгаа хүмүүс үүнд хордоно.
Атомын болон цөмийн цахилгаан станнцын осол дэлбэрэлт хэдхэн хормын дотор олон хүнийг үхүүлж орчныг үхлийн аюултай болно. Цацрагт идэвх бодис дэлбэрсэн газар хүн 6 долоо хоног амьдарч чадвал амьд үлдэж болох ч насан туршийн өвчтэй болдог.
Радиацнаас болж нялх хүүхдүүд хорддог.тэдэнд хөхний сүүгээр дамжина. Радиацын хор хүнээс хүнд дамжихгүй боловч ээжээс хүүхдэд хорт хавдар төрлхийн гажигаар дамжина.
Шинж тэмдэгүүд
радиацаар өвчилсөн эхний шинж тэмдгүүд нь толгой эргэх бөөлжих, гэдэс гүйлгэх, бие сулрах явдал байдаг. Цаашид дараах шинж тэмдгүүд илэрнэ.
|
|
Радиацын хордлогын эсрэг зохион байгуулалттай тэмцсэн нь
Японы мицубиши корпарац хагас өмчлөгдсөн азийн ховор ашигт малтмалын компани малайзын Букит мира тосгонд 10гаруй жил ажиллаж телевийн дэлгэцэн дээр улаан өнгийг гаргахад хэргэлдэг ховор металыг олборлодог байжээ.
үйлдвэрийн газар цацраг идэвх хог хаягдлыг тосгонд булж, үүнээс болж тосгоны олон хүмүүс хорт хавдар тусч хүүхдүүд төрлхийн гажигтай төрцгөөх болжээ. үйлдвэрийн газар хог хаягдлын талбайгаа хашдаггүй анхааруулах ямар тэмдэг тавьдаггүй байсан ба хорт хаягдлаас хүмүүст үүсч болох хорыг багасгахын тулд юу ч хийдэггүй байлаа.
Орон нутгийн иргэд компаныг хаалгахын төлөө зарга үүсгэн тэмцжээ. Ингэхийн хажуугаар тэд олон жагсаал цуглаан хийж орон нутгийн радио телевизээр нэвтрүүлжээ. Долоон жилийн дараа Малайзын засгийн газар тэр компаныг хаахыг тушааж Бухитмирад булсан бүх хаягдлаа зайлуул гэсэн шийдвэр гаргасан байна.
Олон нийтийн хэвлэл мэдээлэл тэдний тэмцэл шүүхийн зарга маргааны хүчээр тосгоныхон эрүүл мэндэд аюул учруулсан үйлдвэрийг хаалгаж ирээдүйд учрах улам илүү аюулаас сэрэмжлүүлж чадсан байна.
